Poszczególne rozdziały ksiąŜki dotyczą róŜnych aspektów powoływania i funkcjonowania zespołów zadaniowych...

Pokaż mi serce nie opętane zwodniczymi marzeniami, a pokażę ci człowieka szczęśliwego.

Poprzez przedstawienie zachodzących

7
w organizacji i zespołach procesów oraz zjawisk autor starał się wskazać na
szanse oraz zagroŜenia identyfikowane w całym procesie ich wyłaniania, zgry-
wania oraz rozwiązywania problemu. Dotyczy to zwłaszcza moŜliwości zwięk-
szenia efektywności zespołów zadaniowych oraz wskazania determinantów, któ-
re negatywnie bądź pozytywnie wpływają na wybrane zjawiska w nich zacho-
dzące.
Organizowanie i funkcjonowanie zespołów zadaniowych jest tematem
bardzo obszernym, dotyczącym wielu zjawisk i procesów. Ich kompleksowe uję-
cie jest rzeczą niezwykle trudną i skomplikowaną. Niniejszej opracowanie za-
wiera jedynie wybrane zagadnienia, przy jednoczesnym pewnym poziomie
uogólnienia, który pozwala na odniesienia do róŜnych organizacji oraz miejsca
w ich strukturze.




















8
1. ZAŁOśENIA FUNKCJONOWANIA ZESPOŁÓW
ZADANIOWYCH
Współczesna organizacja odnosząc się do identyfikowanych problemów
zarządzania staje wielokrotnie przed dylematem:
- czy dotychczasowe elementy struktury są go w stanie rozwiązać?
- czy z problemem poradzi sobie pojedynczy pracownik?
- czy teŜ do jego rozwiązania powołać naleŜy specjalny zespół pracow-
ników?
Odpowiedzi na te pytania nie są sprawą prostą i wymagają rozwaŜenia
szeregu czynników. W zaistniałej sytuacji decyzyjnej kierownik musi bowiem
rozstrzygnąć, jakie działania przyniosą poŜądane rozwiązanie oraz jaki powinien
być sposób postępowania w konkretnej sytuacji.
W organizacjach złoŜonych, o skomplikowanej strukturze oraz rozbudo-
wanej hierarchii, wielorakość problemów powodować będzie, iŜ znaczna ich
część dotyczy zagadnień wielowymiarowych wykraczających poza kompetencje
jednej tylko komórki organizacyjnej. W takiej sytuacji najbardziej efektywnym
sposobem dojścia do rozwiązania problemu jest powołanie zespołu składającego
się z przedstawicieli róŜnych elementów organizacji.
W potocznym rozumieniu zespół to grupa ludzi wspólnie coś realizują-
cych lub wykonujących jakąś pracę. W literaturze teorii organizacji i zarządzania
zespół przedstawiany jest jako grupa ludzi w sensie socjodynamicznym, która
musi spełniać następujące warunki1:
• składać się z dwóch lub więcej osób, ale nie więcej niŜ tylu, aby za-
pewnić bezpośredni kontakt z inną osobą tego zbioru;
• realne kontakty pomiędzy nimi (interakcja) powinny przekraczać pew-
ne minimum;
• ich kontakty powinny być zachowane w dłuŜszym przedziale czasy;

1 J.D. Antoszkiewicz, Firma wobec zagroŜeń. Identyfikacja problemów, Poltext, Warszawa 1998, s. 198.

9
• poszczególni członkowie powinni posiadać chęci dla wspólnych dzia-
łań, wspólnego ich realizowania;
• osoby będące członkami zespołu muszą wyróŜniać się poczuciem przy-
naleŜności do niego.
Zespół jest to więc wyróŜniony zbiór ludzi występujących jako jednostka
samodzielna, wyraŜany przez szczególne procesy współdziałania. Natomiast ze-
spół zadaniowy to: wyodrębniona ze struktury organizacji (firmy) samodzielna
mikroorganizacja składająca się z ludzi wydzielonych do realizacji unikalnego
przedsięwzięcia2.
W literaturze prezentowane są róŜne poglądy i opinie dotyczące potrzeb
oraz warunków powoływania i funkcjonowania zespołów ludzkich. Z jednej
strony wskazuje się na fakty świadczące o większej efektywności zespołów, wza-
jemnym uzupełnianiu poszczególnych członków, rozwoju umiejętności oraz
osobowości ludzi poprzez ich współpracę i wzajemne komunikowanie. Oponenci
działania zespołowego akcentują natomiast tezę, Ŝe działalność grupowa ma ne-
gatywny wpływ na jednostkę, ogranicza jej inwencję oraz rozwój, tłamsi ją i na-
rzuca sztywne ramy zespołu.

Opinii pozytywnych jest jednak więcej, a wnioski o złym wpływie zespołu
na jego członków formułowane są najczęściej w odniesieniu do przypadków
skrajnych. W źle funkcjonujących zespołach sytuacje takie niewątpliwie mogą
mieć miejsce. Pamiętać naleŜy, Ŝe dylemat „zespół czy jednostka” dotyczyć po-
winien przede wszystkim rodzaju lub charakteru problemu, jaki ma być rozwią-
zany lub zadania, jakie ma być wykonane. Istnieje cały szereg zadań, których
wykonanie wręcz przypisane jest jednostce. Są takŜe problemy i zadania, z któ-
rymi pojedyncza osoba sobie nie poradzi. Poszukiwanie „złotego środka” prowa-
dzi wielokrotnie do łączenia wysiłków indywidualnych w zespół tak, aby efekt
końcowy był jak najlepszym zwieńczeniem ich działań.

Wskazać naleŜy, Ŝe praca zespołowa jest lepsza od działania jednostki
wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z wieloaspektowymi, złoŜonymi zada-
niami koncepcyjnymi lub wykonawczymi. Biorąc pod uwagę złoŜoność współ-

2 TamŜe, s. 199.

10
czesnych organizacji oraz ich wielopłaszczyznowych związków z otoczeniem
działalność zespołów zadaniowych staje się wręcz ich charakterystyczną cechą.


1.1. Rodzaje zespołów zadaniowych oraz ich rola w organizacji


Przedstawiając rodzaje oraz rolę zespołów zadaniowych we współcze-
snych organizacjach naleŜy wskazać na szereg cech, zjawisk i procesów je cha-
rakteryzujące. Jedną z nich jest ich odrębność oraz wydzielanie ze stałych ele-
mentów danej struktury. Problemy, z jakimi borykają się organizacje powodują,
Ŝe istniejące struktury nie są w stanie sobie z nimi poradzić. Są to takŜe proble-
my, z którymi organizacja spotyka się po raz pierwszy. Wielokrotnie zdarza się,