Jak zauwa¿a Ryszard Tadeusiewicz (2002: 115), w historii telekomunikacji by³o wie-le systemów, które poprzedza³y Internet i w pewnym sensie warunkowa³y jego...

Pokaż mi serce nie opętane zwodniczymi marzeniami, a pokażę ci człowieka szczęśliwego.

Jednak ze wzglêdu na sw¹ szczególn¹ kombinacjê w³aœciwoœci (w uprzednich systemach uznawanych za wykluczaj¹ce siê) ma niespotykane atrybuty. Pierwsz¹ z nich jest harmonijne wspó³istnienie Internetu ze wszystkimi technikami telekomunikacji i tele-informacji. Ka¿dy wczeœniejszy system – zgodnie z tetrad¹ McLuhana – eliminowa³ jak¹œ
wczeœniejsz¹ formê komunikacji. Internet natomiast rozwija siê w symbiozie i synergii z wczeœniejszymi formami komunikacji, bêd¹c jakby podglebiem dla ich dalszego rozwo-ju. Po drugie, integracja Internetu z telefoni¹, pojawienie siê gazet internetowych, czy vi-deo on demand wskazuj¹ na kompilacyjny charakter Internetu. Podstaw¹ jest tutaj unifika-cja kodu – wprowadzenie platformy cyfrowej.
Po trzecie, Internet jest medium zarówno indywidualnym (point to point), jak i roz-siewczym, masowym (broadcasting).
Czwart¹ cech¹, wymienian¹ przez Tadeusiewicza, jest globalnoœæ, niezale¿noœæ od
odleg³oœci i granic.
Internet bywa okreœlany jako all-in-one – wszystko w jednym. Jako taki odzwiercie-dla nowoczesnoœæ, jako czas hybrydowy, niestabilnoœci, chaosu, globalnej interakcji, ru-chu, rozsianej i pozbawionej struktury rzeczywistoœci (James Clifford w ksi¹¿ce Routes).
Perspektywa mediamorfozy jako transformacji systemu mediów
Twórc¹ pojêcia „mediamorfoza” jest Roger Fidler (1997), który definiuje j¹ nastêpu-j¹co:
„Transformacja œrodków komunikowania (mediów), zwykle powodowana przez z³o-
¿one oddzia³ywanie postrzeganych potrzeb, konkurencji, presji politycznych i spo³ecznych oraz technologicznych innowacji” (Fiedler, 1997: 1).
Pojêcie mediamorfozy nie zmierza do tworzenia teorii, lecz jest raczej spójn¹ perspektyw¹ analizowania technologicznej ewolucji œrodków komunikowania. Zamiast ujmo-waæ je oddzielnie, sk³ania ku traktowaniu wszystkich form komunikowania jako elementów systemu zale¿nego i wykazywania podobieñstw oraz relacji, jakie istniej¹ miêdzy dawnymi, obecnymi oraz wy³aniaj¹cymi siê formami. Gdy badamy system komunikowania jako ca³oœæ, dostrzegamy, ¿e nowe media nie powstaj¹ spontanicznie i niezale¿nie: w istocie wy³aniaj¹ siê stopniowo poprzez metamorfozê starych mediów. I kiedy ju¿ nowe formy komunikowania powstan¹, wtedy dawne formy zwykle nie zanikaj¹, lecz nadal ewoluuj¹ i przystosowuj¹ siê do nowych warunków.

T. Goban-Klas – Ontologia Internetu
37
Zasada metamorfozy, jak kilka innych kluczowych zasad mediamorfozy, wywodzi siê
z trzech pojêæ – wspó³ewolucji, konwergencji i z³o¿onoœci.
Wspó³ewolucja
Wszystkie formy komunikowania s¹ œciœle w³¹czone w tkankê ludzkiego systemu ko-
munikowania i nie mog¹ istnieæ w naszej kulturze niezale¿nie od siebie. Ka¿da nowa forma powstaje i rozwija siê, wp³ywa na siebie w czasie i w zmiennym stopniu, na rozwój ka¿dej innej formy. Wspó³ewolucja i koegzystencja, a nie sekwencyjne nastêpstwo i za-stêpstwo, pozostaj¹ normami od czasów najprymitywniejszych organizmów na naszej pla-necie. Bogactwo technologii komunikacyjnych, które dzisiaj uznajemy za oczywiste, nie by³oby mo¿liwe, gdyby narodziny ka¿dego nowego medium powodowa³o symultaniczn¹
œmieræ dawnego medium.
Jak podkreœlaj¹ promotorzy idei infrastruktury informacyjnej, sieæ nie jest czymœ, co powsta³o niedawno. Jej prapocz¹tków doszukuj¹ siê w powstaniu us³ug pocztowych i budowy optycznych semaforów telegraficznych (wczeœniej dymnych). Stanowi³y one zal¹-
¿ek sieci telekomunikacyjnej. Nowe jest dzisiejsze niezmierne zagêszczanie sieci oraz ³¹-
czenie w niej wszystkich nowych i najnowszych wynalazków w dziedzinie
komunikowania i przetwarzania informacji.
Konwergencja mediów
Niemal ka¿dy komputer oferuje u¿ytkownikowi mo¿liwoœæ odkrywania CD-ROM-ów,
które ³¹cz¹ tekst i nieruchome obrazy z dŸwiêkowymi i wideo klipami, jak równie¿ mo¿li-woœæ po³¹czenia siê (telefonicznego) z sieci¹ globaln¹ i dostêpu do ogromnych zasobów tekstowych i audio/wizualnych informacji. To jeden z przyk³adów pojêcia znanego jako konwergencja mediów. Idea, ¿e ró¿ne technologie i formy mediów ³¹cz¹ siê razem, wyda-je siê dzisiaj oczywista, ale nie tak dawno by³a ca³kiem wizjonerska.
Glider wprowadzi³ pojêcie teleputera: telewizja w Internecie, Internet w telewizji.
Specyficzne cechy œrodowiska sieciowego mo¿na przedstawiæ – najpierw jako meta-