wielu, nie tylko europejskich krajach...
Pokaż mi serce nie opętane zwodniczymi marzeniami, a pokażę ci człowieka szczęśliwego.
Włoska Akademia Szermierki w uznaniu zasług poniesionych dla
światowej szermierki przyznała w 1970 r. Zbigniewowi Czajkowskiemu najwyższe wyróżnienie Złoty medal Zasługi, a Brytyjska Akademia
Szermierki w Londynie nadała w 1972 r. tytuł Honorowego Członka
swojej akademii.
Oba wyróżnienia przyznane zostały „ profesorowi” Zbigniewowi Czajkowskiemu, co znajduje potwierdzenie w oficjalnych dokumentach informujących o przyznaniu tych wyróżnień. Brytyjskie Muzeum w
Londynie umożliwia korzystanie ze wszystkich zasobów archiwalnych, także „ profesorowi” Z. Czajkowskiemu jako jedynemu z nielicznych uczonych zza „żelaznej kurtyny”. W tym czasie w kraju Zbigniew
Czajkowski nie tylko nie jest profesorem, ale nie posiada nawet dyplomu ukończenia studiów wyższych, bowiem ze zdobytego w 1951 r. dyplomu lekarza dawno przestał korzystać.
Nietypowa droga twórczego dorobku, w połączeniu z wyrazistymi
cechami osobowości, zaowocowała znaczącym, o światowym wymiarze
wkładem w rozwój teoretycznych i metodycznych podstaw treningu
sportowego, a także wyszkoleniem wybitnych szermierzy obojga płci.
Byli wśród nich: mistrzowie i medaliści olimpijscy, mistrzowie i medaliści Mistrzostw Świata: Egon Franke, Bogdan Gąsiór, Jacek
Burkowski, Zbigniew Matwiejew. Były także znakomite zawodniczki, Elżbieta Cymermen – Franke, Elżbieta Salbach – Zielińska, Ludmiła Bortnowska.
U boku Zbigniewa Czajkowskiego wyrosła także liczna grupa
znanych trenerów: Mikołaj Pamarnacki, Albin Majewski, Tadeusz
Majewski, Maciej Chudzikiewicz, Sławomir Kobyliński i inni. Ważne miejsce w dorobku zawodowym Zbigniewa Czajkowskiego stanowi
38
praca w Polskim Związku Szermierczym. Przez wiele lat był
kierownikiem wyszkolenia, trenerem kadry olimpijskiej, prowadził
szkolenie i doszkalanie trenerów. Był także członkiem władz
Międzynarodowej Federacji Szermierczej – FIE.
Można było sądzić, że tak wybitne sukcesy, w okresie ponad 25 lat pracy zawodowej, a przede wszystkim pracy trenerskiej, wymagającej najwyższego angażowania wszelkich możliwości i tych psycho-emocjonalnych, jak również intelektualnych i fizycznych, spowodowały istotne wyczerpanie sił witalnych Zbigniewa Czajkowskiego.
Piszący te słowa posiłkując się własnymi około 20-letnimi
doświadczeniami pracy trenerskiej, skłonny był podzielać taki pogląd.
Stąd w rozmowach prowadzonych w czasie igrzysk olimpijskich w
Montrealu, gdzie pełniliśmy funkcje trenerów, sugerowałem
Zbigniewowi Czajkowskiemu, by po igrzyskach rozważył możliwości
podjęcia nowego, nieco innego wyzwania zawodowego, pracy w
charakterze nauczyciela akademickiego w Katowickiej AWF. Nasze
rozmowy zaowocowały podjęciem pracy w uczelni.
Praca na uczelni zmusza Zbigniewa Czajkowskiego do podjęcia
zupełnie nowego wyzwania, jakim była konieczność uformalnienia
posiadanej wiedzy. Podejmuje to wyzwanie i w krótkim czasie kończy studia z zakresu wychowania fizycznego. Miałem przyjemność pełnienia funkcji promotora pracy magisterskiej, a dwa lata później także rozprawy doktorskiej.
Po uzyskaniu stopnia naukowego doktora nauk o kulturze fizycznej, powołany zostaje na stanowisko profesora. Podjęcie pracy na uczelni to okres wielkiego, nowego ożywienia inwencji twórczej prof. Zbigniewa Czajkowskiego. Podejmuje nowe kierunki dociekań naukowych, których efekty prezentuje w licznych publikacjach wydawanych w kraju i za granicą. Promuje wielu magistrów i trenerów szermierki. Dzięki pracy prof. Zbigniewa Czajkowskiego AWF w Katowicach staje się centrum kształcenia trenerów szermierki o międzynarodowym zasięgu. Na studia trenerskie do prof. Zbigniewa Czajkowskiego przyjeżdżają kandydaci z 39
krajów europejskich, a także ze Stanów Zjednoczonych. Na wydawanych przez AWF dyplomach trenerskich obok podpisów dziekana i rektora, musiał być także podpis prof. Z. Czajkowskiego. Tego domagali się absolwenci, bowiem dyplom z takim podpisem dawał im gwarancję
podjęcia pracy w swoich krajach.
Mimo absorbującej pracy w charakterze nauczyciela akademickiego, prof. Zbigniew Czajkowski nie zrezygnował z pracy trenerskiej.
Organizuje sekcję szermierki w Klubie Sportowym AZS-AWF
Katowice. Zaprasza do współpracy trenerów z innych klubów. W
krótkim czasie AZS-AWF Katowice staje się liczącym się w kraju
ośrodkiem szermierczym, zasilającym coraz liczniej reprezentację kraju swoimi wychowankami.
Prof. Zbigniew Czajkowski, mimo upływającego czasu od daty
urodzin, podejmuje w latach osiemdziesiątych nowe wyzwania. Tym
razem rozpoczyna szeroko zakrojoną inicjatywę zmierzającą do
wypromowania nowej konkurencji szermierczej – szpady kobiet.
Dostrzega, bowiem występujący w światowym sporcie paradoks, jakim było dopuszczenie kobiet do uprawiania walki na szpady, ale tylko w ramach pięcioboju nowoczesnego a nie jako konkurencji szermierczej.
Jest inicjatorem zorganizowania cyklicznych zawodów krajowych w
szpadzie kobiet o Puchar Rektora AWF Katowice, które w krótkim
czasie stają się imprezą o międzynarodowym zasięgu, jako Puchar
Świata w szpadzie kobiet.
Uznanie szpady kobiet jako nowej konkurencji szermierczej i
włączenie jej do programu igrzysk olimpijskich, to w dużej mierze zasługa prof. Zbigniewa Czajkowskiego. Praca organizacyjno promująca nową konkurencję, nie ograniczyła głównej pasji, jaką zawsze była praca trenerska. Na przełomie lat 80-tych i 90-tych w pracy szkoleniowej koncentrował się głównie lub nawet wyłącznie na świeżo wykreowanej konkurencji – szpadzie kobiet. Sukcesy pojawiły się nadspodziewanie szybko. Zespół AZS-AWF w szpadzie kobiet zdobywa w 1998 roku
Mistrzostwo Polski, a rok później srebrny medal na Uniwersjadzie.
40
Ze wszystkich szkolonych przez prof. Zbigniewa Czajkowskiego kobiet, największe sukcesy w szpadzie odnosiła M. Jeziorowska. Jej udziałem były brązowe medale w reprezentacji Polski zdobyte na